Άγιος Σπυρίδωνας
Είναι η βασική εκκλησία της Ελαφονήσου και αποτελεί τον ναό όπου πραγματοποιούνται η Κυριακάτικες λειτουργίες και οι λοιπές θρησκευτικές τελετές . Βρίσκεται επάνω σε ένα μικρό νησάκι και ο επισκέπτης φτάνει σε αυτήν διασχίζοντας ένα μικρό γεφυράκι .
Η εκκλησία χτίστηκε το 1858 και έχει ανακαινιστεί το 1862 , ενδιαφέρον παρουσιάζει το τέμπλο της που είναι φτιαγμένο από μαλτέζικη πέτρα , αλλά μετά από λανθασμένες εργασίες συντήρησης έχει παρουσιάσει προβλήματα..φέτος από τον πατέρα Τσάκο Νικόλαο ξεκινούν προσεκτικές εργασίες συντήρησης .
Ο Άγιος Σπυρίδωνας φέρει και πολλές παλαιές και αξιόλογες εικόνες όπως της Παναγίας της Βρεφοκρατούσης και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και πολλές άλλες που αξίζει τον κόπο να επισκεφτείτε τον ναό και να τις δείτε από κοντά και εάν συναντήσετε τον εφημέριο θα σας πεί για την ιστορία τους .
Κάθε χρόνο στις 9 Ιουλίου ημέρα των εγκαινίων του Ιερού Ναού του Αγίου Σπυρίδωνα όλη η Ελαφόνησος εορτάζει και πλήθος κόσμου έρχονται στο νησί για να τιμήσουν τον Άγιο
Άγιος Ιωάννης
Πέρα από το μεγάλο τηγάνι βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Είναι ακριβώς έξω από το κοιμητήρι του νησιού. ΄Όπως μας διηγούνται οι παλιοί χωριανοί μας, αρχικά υπήρχε ένα μικρό ξύλινο εκκλησάκι πάνω στο ύψωμα που είναι κοντά στην σημερινή εκκλησία. Τα ξύλα είχαν βρεθεί σε ένα ναυάγιο. Κάποτε λόγω κακοκαιρίας το εκκλησάκι γκρέμισε. ΄Ετσι οι μεγαλοτηγανιώτες αποφάσισαν να φτιάξουν ένα πέτρινο λίγο πιο κάτω από το ύψωμα. Περίπου το 1950. Αργότερα αποφάσισαν να το μεγαλώσουν περίπου το 1970. Πρωτεργάτης ήταν ο Γεώργιος Αρώνης. Λειτουργεί συχνά καθώς είναι δίπλα στο χωριό. Επίσης γίνονται και πολλές εξόδιες ακολουθίες καθώς βρίσκεται δίπλα στο κοιμητήρι.
Επί μέρους στοιχεία
Τα ξύλα του ναυαγίου τα βρήκε ο Βασίλης Αρώνης και έφτιαξε το ξύλινο εκκλησάκι. Για το πέτρινο εκκλησάκι ο ίδιος έβαλε πολλά χρήματα καθώς και ο Σταύρος Αρώνης. Τα οικόπεδα ανήκαν στις οικογένειες Καψαλαίων και Λιαραίων. Οι Μεγαλοτηγανιώτες έφτιαξαν την εκκλησία για να λειτουργούνται επειδή οι ιδιοκτήτες του Αγίου Σπυρίδωνα δεν τους άφηναν ή τους ζητούσαν χρήματα.Το εκκλησάκι είναι και αυτό ένα από τα αγαπημένα των ντόπιων και κάποιες φορές διεξάγεται η θεία λειτουργία και η χαρά και η συγκίνηση είναι μεγάλη. Θαύμα .. Μια φορά στην γιορτή του Αι Γιάννη ο παπα Κούλης εξηγούσε στον κόσμο ότι αυτήν την ημέρα ήταν αυστηρή νηστεία και έπρεπε όλοι να φάνε νηστίσιμα. Ο κόσμος σκεφτόταν ότι θα φάνε ότι είχαν καθώς υπήρχε μεγάλη πείνα. ΄Οταν τέλειωσε η λειτουργία έκπληκτοι οι χωριανοί είδαν κάτω στην θάλασσα κοπάδια από θράψαλα (καλαμάρια). ΄Ετσι εκείνη την ημέρα έφαγαν όλοι νηστίσιμα και τήρησαν την νηστεία του Αγίου.
Πηγή churchelafonisos.blogspot.gr
Παναγία Κάτω Νησί
Στην άλλη άκρη του νησιού στο κάτω νησί βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας. Είναι χτισμένη πάνω σε ύψωμα και φαίνεται από πολύ μακριά. Είναι η δεύτερη σε μέγεθος εκκλησία του νησιού. Σύμφωνα με την διήγηση των παλιών χωριανών στην θέση της σημερινής εκκλησίας βρισκόταν ένα μικρό βυζαντινό εκκλησάκι. Καθώς ο πληθυσμός του κάτω νησιού είχε αυξηθεί γκρέμισαν το εκκλησάκι και έφτιαξαν την σημερινή εκκλησία. Περίπου το 1895. Πέτρες από το βυζαντινό εκκλησάκι χρησιμοποιήθηκαν για το νέο. Γι αυτό βλέπουμε αγιογραφίες στο ιερό. Οι παλιοί λένε ότι ζούσαν και καλόγεροι στις γύρω σπηλιές γιατί αργότερα βρήκαν τους τάφους τους. Η εκκλησία λειτουργεί σε όλες τις θεομητορικές εορτές. Το Δεκαπενταύγουστο γίνεται πανηγύρι στο προαύλιο της εκκλησίας με την συμμετοχή πολλών πιστών και τουριστών.
Επί μέρους στοιχεία
Οι κατωνησιώτες θέλησαν να φτιάξουν μεγάλη εκκλησία γιατί δεν τους άφηναν στον ΄Αγιο Σπυρίδωνα. Από άγνοια γκρέμισαν το βυζαντινό εκκλησάκι. Οι τέσσερις χωριανοί που πρωτοστάτησαν στο γκρέμισμα εξαφανίστηκαν και κανένας δεν έμαθε τι έγιναν. ΄Όταν έφτασαν στον τρούλο της εκκλησίας κάπως δίστασαν όμως ο Κυριάκος Αρώνης ( Τσουλής ), τον γκρέμισε. Το βυζαντινό εκκλησάκι πρέπει να είχε μοναχούς που έμεναν στις σπηλιές. Αργότερα βρήκαν τους τάφους τους. ΄Αλλοι λένε ότι ενώ έσκαβαν να φυτέψουν τα δέντρα γύρω από την εκκλησία έβρισκαν κόκκαλα παντού.
Θαύματα
1.Η Καλομοίρα Καταγά όταν ήταν μικρή κοπέλα, μαζί με την αδελφή της Φροσύνη βρήκαν πίσω από την Παναγίτσα έναν τάφο. Τον άνοιξαν και καθώς είδαν τα οστά φοβήθηκαν και τον ξανάκλεισαν. Μετά από πολλά χρόνια είδε σε όνειρο την γυναίκα του Κυριάκου Αρώνη
( Τσουλή ), να της λέει να πάει να πάρει τα κόκκαλα που είχε δει παλιά και να τα βάλει σε δικό της τάφο. Αφού το ξαναείδε το ίδιο όνειρο η Καταγά πήγε στον παπα Κούλη και μαζί με άλλους χωριανούς άνοιξαν τον τάφο. ΄Ηταν ο τάφος ενός μοναχού και είχε ένα κεραμίδι με διάφορα γραμμένα, τα οποία δεν μπόρεσαν να τα διαβάσουν. Υπήρχαν και άλλοι τάφοι εκεί.
2.Η Καλομοίρα Καταγά όταν ήταν μικρό κορίτσι πήγε με την γιαγιά της στην Παναγία για να ανάψουν τα καντήλια. Το μικρό κορίτσι είδε μια μαυροφορεμένη γυναίκα να μπαίνει από την μία πόρτα του ιερού και να βγαίνει από την άλλη. ΄Όταν το είπε στην γιαγιά της γονάτισαν και έκαναν μετάνοιες. ΄Όταν ξανακοίταξε το μικρό κορίτσι, είχε εξαφανιστεί η γυναίκα. Κατά την διάρκεια του πολέμου 1912 πολλοί είχαν δει την Παναγίτσα εκεί.
3. Ο παπα Κούλης πήγαινε στην Παναγίτσα με τον Ηρακλή Ανωμήτρη για να λειτουργήσει. Από μακριά άκουγαν πολύ ωραία ψαλμωδία. ΄Όταν έφτασαν δεν ήταν κανένας εκεί.
Πηγή churchelafonisos.blogspot.gr
Άγιος Πατάπιος
Ο Αγιος Πατάπιος βρίσκεται στην θέση Αγλύφτη. Αρχικά υπήρχε ένα μικρό εικονοστάσι στα βράχια του κάτω νησιού. ( Αυλάκι ). Η κτήτωρ Τζένη Αρώνη μετά από όνειρο που είδε έφτιαξε την εκκλησία στην σημερινή της θέση. Περίπου το 1960. Καθώς η πρόσβαση στον Αγλύφτη είναι δύσκολη, το εκκλησάκι για πολλά χρόνια είχε εγκαταλειφθεί. Πρόσφατα όμως ανακαινίστηκε από ευλαβείς χωριανούς μας. Λειτουργεί την ημέρα της εορτής του Αγίου Παταπίου.
Επί μέρους στοιχεία
Το αρχικό εικονοστάσι ήταν τσίγκινο. Το είχε φτιάξει η Παναγιώτα Αρώνη μητέρα της Τζένης Αρώνη. Η κτήτωρ είδε σε όνειρο κάποιον που της υπέδειξε ακριβώς το μέρος της εκκλησίας. Η γη ανήκε στην οικογένεια των Ψαρομματαίων.Οι παλιοί πίστευαν ότι σε παλαιότερα χρόνια πρέπει να υπήρχε κάποια εκκλησία εκεί. ΄Ισως ο ΄Αγιος Αγλύφτης.
Πηγή churchelafonisos.blogspot.gr
Άγιος Ανδρέας – Άγιος Κωνσταντίνος
Ένα ακόμη μικρό εκκλησάκι θα βρεθεί μπροστά σας ,πηγαίνοντας στην τοποθεσία Καπάρι στον κεντρικό δρόμο που οδηγεί προς το Κάτω Νησί .
Χτίστηκε το 1972 και είναι ένας δυσιπόστατος ναός που εορτάζει τον Άγιο Ανδρέα και τον Άγιο Κωνσταντίνο ,ο ναός είναι τάμα του Λαφονησιώτη Ανδρέα Μ. Ψαρομμάτη που είχε σωθεί από ναυάγιο και είναι αφιερωμένος στην μνήμη των παιδιών του που πνίγηκαν. Το οικόπεδο ήταν δωρεά του ιδίου και ο ίδιος εργάστηκε σκληρά για να τον τελειώσει.Ο ναός διατηρείται σε άριστη κατάσταση και με το λευκό του χρώμα είναι σαν ένα λευκό περιστέρι που ατενίζει το γαλάζιο της θάλασσας .
Άγιος Τριάδα – Τιμίου Σταυρού
Στη θέση γαιδουρόσπηλο βρίσκεται η μικρή εκκλησία της Αγίας Τριάδας και Τιμίου Σταυρού.Η εκκλησία ξεκίνησε να οικοδομείται από το 1976 και τελείωσε το 1996. Η κτήτωρ Μαρίκα Αρώνη με μεγάλες στερήσεις έφτιαξε την εκκλησία μετά από όνειρο που είδε. Το οικόπεδο ήταν δωρεά του Λάμπη Μέντη. Λειτουργεί την ημέρα του Αγίου Πνεύματος.
Επί μέρους στοιχεία
Η Κτήτωρ Μαρίκα Αρώνη όταν ήταν κοπέλα είδε μπροστά της μια γυναίκα που της είπε ότι ανήκει σε αυτήν. Μετά από πολλά χρόνια την είδε ξανά σε όνειρο και της υπέδειξε που ακριβώς να φτιάξει την εκκλησία. Πάλι ξαναείδε όνειρο ένα μεγάλο φως που χωρίστηκε στα τρία και στάθηκε πάνω στο σημείο της εκκλησίας. Γι αυτό το ονόμασε Αγία Τριάδα. Πολλοί χωριανοί βοήθησαν την Μαρίκα Αρώνη στην οικοδόμηση της εκκλησίας. Πιο πολύ όμως ο γιός της Γεώργιος.
Πηγή churchelafonisos.blogspot.gr
